Tarih: 3 / Mayıs / 2024 //Sayfa hit sayısı:  3198   

Bean Common Mosaic Virus
Fasulye Yaygin Mozaik Virüsü



Hastalık etmeninin genel özellikleri:
Fasulye Yaygin Mozaik Virüsü (Bean Common Mosaic Virus=BCMV) ve Fasulye Yaygin Mozaik Nekrotik Virüsü (Bean Common Mosaic Necrotic Virus =BCMNV) viral hastalik etmenleri olup yani familyaya ait virüslerdir. Fasulye Yaygin Mozaik Virüsü en yaygin olan virüslerdden biridir ve bu viral etmen tohum ve afidler ile etkili bir sekilde tasinmaktadir. Fasulye Yaygin Mozaik Nekrotik Virüsü ilk önceleri diger virüs etmeni olarak taninmaktaydi, fakat virüsün nekroz olusturan farkli bir etmen oldugu belirtilmistir. Her iki virüs irkida I geni (dayaniklilik geni) olmayan kültüvarlarda benzer belirtiler ortay çikarmaktadir. Her iki virüs bu genin bulunup, bulunmadigi bitkiler ile testlenerek ya da serolojik veya diger teknikler ile birbirinden ayrilabilmektedir. Her iki viral etmende bitki virüslerinin potyvirüs familyasina aittir ve Fasulye sari mozaik virüsü (BYMV) ve Clover Sari Damar Virüsü (CIYVV) ile akrabaliklari vardir. vFasulye Yaygin Mozaik Virüsü ve Fasulye Yaygin Mozaik Nekrotik Virüsü diger iki virüsden konukçularinda olusturduklari simptomlardan, konukçu dizi farkliliklarindan, tohum ile tasinma farkliliklarindan ve antibody testlerinden kolaylikla ayirt edilebilirler. Buna ragmen belirli fasulye kültüvarlarinda hastalik belirtileri birbirini örtecek sekilde karisik belirtilere neden olabilirler.


Hastalık Etmeninin Belirtileri (Simptomları):
Fasulye Yaygin Mozaik hastaligi ile ilgili olan baslica iki tip hastalik belirtisi vardir: yaygin mozaik ve yaygin mozaik nekroz simptomlaridir. Her iki hastalik belirtisinin ortaya çikmasi bitkilerde mevcut virus irkina ve viruse karsi dayaniklilik saglayan genin (I geni) bitkilerde varligina ya da yokluguna baglidir. Fasulye kültüvari dayaniklilik genine sahipse, Fasulye Yaygin Mozaik Virüsüne dayanikli olurlar, fakat Fasulye Yaygin Mozaik Nekroz Virüsünün irkina karsi ise asiri sekilde duyarli olmaktadir.
Fasulye Yaygin Mozaik Virüsünün belirtileri: Hassas fasulye bitkileri infektelendiginde, yapraklar üzerinde hafif açik yesil-sari ve koyu yesil mozaik paternler ortaya çikar (Yaprak damarlari genellikle koyu yesil, oysa damarlar arasinda kalan alanlar açik yesil olmaktadir). Yapraklarda ki belirtiler sadece renk degisimi ile kalmaz ayni zamanda büzüsme, su kabarciklari gibi sikinlikler, deformasyonlar ve asagi dogru kivrilmalara maruz kalabilir. Simptomlarin siddeti ve yogunlugu virüsün irkina, kultuvarin çesidine ve infektelen bitkinin yasina baglidir. Genç yasta etkilenen bitkilerde bodurluk ve deformasyonlar görülebilir.
Fasulye Yaygin Mozaik Nekroz Virüsünün belirtileri: Nekroz simptomlari sadece infekteledigi bitkilerde I geni (diger virüs için dayaniklilik geni) mevcut oldugu zamanlarda ortaya çikmaktadir. Hastalik simptomlari küçük, kirmizi kahverengi lekeler olarak ilk yapraklarda görülür. Bu lekelr etrafindaki damarlar kahverengi siyah renkte olurlar ve virüs floem iletim demetlerin ulasmaya baslayincada damarlar nekrozlasir ve bitkilerin genç yaprak ve meristamatik dokularinda solgunluk belirtisi görülür. Sonuçta tüm bitki ölmektedir. Bitkilerin gövde ve meyveleri kesildiginde iletim demetlerinde ki kararmalar açik bir sekilde görülür. Bu hastalik simtomlari Fusarium oxysporium f.sp. phaseoli hastalik belisrtileri ile karisabilir.

BCMV BCMV BCMV
Mücadelesi
Kültürel mücadele
1. Dayanikli kültivarlarin kullanimi.
2. Hastaliktan ari ve sertifikali tohumlarin kullanimi.
3. Infekteli bitki artiklari yok edilmeli.
4. Konukçusu olan yabanci otlar ile mücadele edilmeli.
5. Seralarda ya da tarlada hastalan bitkiler uzaklastirlmali.
6. Vektör böcekler ile kimyasal mücadele ve vektörlerin harektelini sinirlayack tedbirler alinmali (gümüs renkli veya yansitma öelligi olan plastik malç ya da sera açikliklarinin vektörün geçisini engelleycek sekilde tülbent ile kapatilmasi).
Kimyasal mücadele
Viral hastalik etmenlerine kimyasal mücadele önerilmez.
Y
Etmenin sitematiğini görmek istiyorsanız etmenin ismini tıklayınız
Bean Common Mosaic Virus
 

Bu sayfanın dizaynı ve tüm içeriği Cahid ÇAKIR tarafından hazırlanmıştır.
Sayfaların en iyi görüntüsü 800 X 600 ekran çözünürlüğünde IE' da görebilirsiniz
Eleştiri ve önerilerinizi bekliyoruz.
e-mail:cahidcakir@bitkisagligi.net